Ĉapitroj XV kaj XVI

En kiu ni vidos kiel multe la ŝercema judo
kaj fraŭlino Nancio ŝatis Oliveron.

En la malluma ĉambro de senvalora taverno, situanta en la plej malpura parto de la monteto Safro la Eta, veaspekta rabejo kie brulilo vintre brulis dum la tuta tago, kaj en kiu neniam sunradio somere brilis, viro sidis antaŭ kruĉo el stano kaj glaseto, absorbita en siaj pensoj kaj saturita de forta odoro de likvoro. Per lia komuna velura vesto, lia velura vertoĉapo, liaj duonbotoj, trejnita policano tuj rekonintus lin, malgraŭ la duonlumo, kiel Sron Vilhelmon Sikeson. Ĉe liaj piedoj kuŝis blank-hara, ruĝ-okula hundo, alterne okupata palpebrumi rigardante al sia mastro, kaj leki sian muzelon kie larĝa, sanganta vundo atestis freŝdatan batalon.

- Ĉu vi restos trankvila, kanajlo ! diris Sro Sikeso abrupte rompanta la silenton.

Li eble estis tiel enprofundigita en siaj pripensoj, ke la nura movo de la okuloj de la hundo sufiĉis por konfuzi lin. Aŭ la kolero produktita en li de ĉi tiuj pripensoj mem bezonis eksteriĝi per mistraktadon kontraŭ sendanĝera besto. Ĉiaokaze, Sikeso komencis blasfemi kontraŭ sia hundo kaj samtempe regalis ĝin per piedbato.

Ĝenerale, la hundo ne provas sin venĝi pro la batoj kiujn ĝi ricevas de sia mastro. Sed tiu de Sro Sikeso havis, kiel ĝia posedanto, sufiĉe malbonan karakteron, kaj verŝajne incitegita en ĉi tiu momento de la konvinko pri sia senkulpeco, ĝi senceremonie sin ĵetis sur la piedon kiu batis ĝin, enprofundigis siajn dentojn en la duonboto, vigle skuis ĝin, poste forfuĝis graŭlante sub benko, ĝustatempe por eviti la kruĉon el stano kiun Sro Sikeso ĵetis al ĝia kapo.

- Vi volus mordi, ĉu ne ? diris Sikeso kaptante per unu mano la fajrostangon kaj malfermante per la alia, kun senhezita mieno, longan tranĉilon kiun li elprenis el sia poŝo. Ĉi tien, kanajlo ! Ĉi tien ! Ĉu vi aŭdas min ?

La hundo tre bone aŭdis, ĉar Sro Sikeso kriis kiel surdulo, sed ĝi tute ne ŝajnis preta sin lasi distranĉi la kolon. Ĝi restis tie kie li estis, graŭlante pli laŭte ol antaŭe kaj kaptante per la dentoj la pinton de la fajrostango, kiun ĝi kolere mordis.

Tiu ĉi kontraŭstaro nur pliigis la koleron de Sro Sikeso. Li surgenuiĝis kaj komencis furioze ataki la hundon. La besto saltis dekstren maldekstren, jelpante, grumblante, bojante. La viro sakris, batis, blasfemis. La lukto estis iĝonta danĝera por unu aŭ alia el la batalantoj, kiam la pordo subite malfermiĝis, kaj la hundo eksteriĝis per nur unu salto, lasante Vilhelmon Sikeson kun lia tranĉilo kaj lia fajrostango enmane.

Por kvereli necesas esti du, diras malnova proverbo. Sro Sikeso, spitita de la fuĝo de la hundo, elverŝis sian koleron kontraŭ la ĵuŝveninto.

- Kial diable vi venas meti vin inter mia hundo kaj mi ? li demandis kun minaca gesto.

- Mi ne sciis, mia amiko, mi ne sciis, respondis Fagino per humila voĉo.

Fakte, estis la judo kiu ĵus eniris.

- Vi ne sciis, maljuna rabisto ! ekkriis Sikeso. Vi do ne aŭdis la bruegon ?

- Eĉ ne iom, tiel vere kiel mi estas viva, respondis la judo.

- Estas vere, vi nenion aŭdis, rebatis Sikeso kun minaca rido. Vi enŝteliĝas ĉien, sen tio ke oni aŭdas vin eniri aŭ eliri. Mi volintus, Fagino, ke vi estu sur la loko de mia hundo antaŭ unu minuto.

- Kial do ? demandis la judo kun nenatura rideto.

- Ĉar la registaro, kiu protektas la vivon de tiaj estuloj kiel vi, kiuj estas malpli noblaj ol mopseto, lasas homon mortigi sian hundon laŭ sia kaprico, respondis Sikeso fermante sian tranĉilon kun tre esprimoplena maniero. Jen kial.

La judo frotis al si la manojn kaj, sidiĝinte antaŭ la tablo, afektis ridi pro la moketo de sia amiko, tamen, li videble estis ĝenata.

- Iru ridi aliloken, diris Sikeso relokante la fajrostangon kaj arogante rigardante la judon kun malŝato, iru ridi aliloken, sed ne aŭdacu moki min antaŭ mi, vi aŭdas, estus eĉ de malantaŭ via kotona ĉapo. Estas mi kiu tenas vin, Faginon, kaj diable, se mi maltenos vin. Jen, se mi renkontos suferadon, ankaŭ vi renkontos ilin. Tial indulgu min.

- Bone, bone, kara mia, diris la judo. Mi scias ĉion ĉi. Ni… ni havas reciprokan intereson, Vilhelmo, reciprokan intereson.

- Hm ! eligis Sikeso kvazaŭ li opiniis ke la judo estis multe pli koncernata ol li de la afero. Nu ! Kion vi devas diri al mi ?

- Ĉio okazis kiel eble plej bone, respondis Fagino, kaj jen via parto. Ĝi estas pli forta ol ĝi devus esti, amiko mia, sed ĉar mi scias ke vi repagos tion al mi alian fojon, kaj…

- Sufiĉe da babilaĵoj, malpacience interrompis la ŝtelisto. Nu, donu rapide.

- Jes, jes, Vilhelmo, lasu al mi tempon, lasu al mi tempon, respondis la judo per karesa tono. Vidu, jen la sendifekta kaŝita trezoro.

Dirante ĉi tiujn vortojn, li elprenis el sia poŝo malnovan poŝtukon, malstreĉis dikan nodon ĉe unu el la anguloj kaj vidigis paketon envolvitan de griza papero, kiun Sikeso forprenis el liaj manoj. Poste li malfermis ĝin kaj komencis kalkuli la suverenojn kiujn ĝi enhavis.

- Ĉu tio estas ĉio ? Sikeso demandis.

- Ĉio, respondis la judo.

- Ĉu vi ne survoje malfermis la pakaĵon kaj malaperigis unu aŭ du monerojn ? aldonis Sikeso malfideme. Ne afektu vian indignan mienon, ĉi tio okazis al vi pli ol unufoje. Skuu la tintilon.

Ĉi tio signifis en bona lingvo : "Tiru la sonorilon". Alia judo aperis, pli juna ol Fagino, sed laŭ aspekto preskaŭ same malnobla kaj malloga.

Sikeso nur montris per la fingro la malplenan kruĉon, kaj la judo, perfekte komprenanta la geston, eliris por iri plenigi ĝin, post esti interŝanĝanta apartan rigardon kun Fagino, kiu dum momento levis la okulojn, kvazaŭ li antaŭsciis ĝin, kaj respondis per preskaŭ nerimarkebla kapsigno. Sikeso ne rimarkis ĝin, okupata kiel li estis en tiu momento por nodi la laĉon de sia ŝuo, kiun la hundo ŝiris. Estas probable ke, se li observintus ĉi tiun mallongan interŝanĝon de signoj de koluzio, li ne aŭgurintus ion bonan.

- Ĉu estas iu ĉi tie, Barnejo ? demandis Fagino sen levi la okulojn, nun kiam Sikeso rigardis lin.

- Ne unu anibo, respondis Barnejo kies paroloj, ĉu ili venu el la koro aŭ ne, eliris senescepte el la nazo.

- Ĉu neniu ? demandis Fagino per tono de surprizo, kiu eble signifis ke Barnejo povis diri la veron sen timo.

- Neniub nur braŭlino Bancio, respondis Barnejo.

- Nancio ! ekkriis Sikeso, kie ŝi estas ? Pesto sufoku min, se mi ne honoras ĉi tiun knabinon pro ŝiaj naturaj talentoj !

- Ŝi servibis telebon da bolibita bovaĵo sur la vendotablo, aldonis Barnejo.

- Venigu ŝin, diris Sikeso verŝante glason da likvoro, venigu ŝin.

Barnejo timeme rigardis al Fagino, kvazaŭ por peti lian permeson. Vidante ke la judo ne diris vorton kaj ne ĉesis fiksi siajn okulojn al tero, li eliris kaj preskaŭ tuj revenis kunvenigante Nancion, vestitan kiel kuiristino, kun ĉapo, antaŭtuko, korbo kaj dika ŝlosilo enmane.

- Vi estas sur la spuro, ĉu ne, Nancio ? demandis Sikeso prezentante al ŝi glason.

- Jes, Vilhelmo, respondis la fraŭlino malplenigante la enhavon, mi spuras lin, kaj estas sufiĉe laca pro tio : la eta fiulo estis malsana kaj restis en liton, kaj…

- Ha ! Nancio, kara mia ! diris Fagino levante la okulojn.

Eble la judo, kuntirante siajn rufajn brovojn kaj duonfermante siajn okulojn profunde enkaviĝintajn en ĝiaj orbitoj, komprenigis al fraŭlino Nancio ke ŝi estis tro inklina al konfidencoj; ĉi tiu detalo malmulte gravas. La fakto estas ke ŝi abrupte haltis en siaj klarigoj, kaj ke direktinte al Sro Sikeso plurajn afablajn ridetojn, ŝi ŝanĝis la konversacion. Post ĉirkaŭ dek minutoj, Sro Fagino estis kaptita de tusado; post tio, Nancio surmetis sian ŝalon kaj deklaris ke estis tempo por foriri. Sro Sikeso observis ke li devis iri vojparton en la sama direkto kiel ŝi, kaj esprimis la intencon akompani ŝin. Ili foriris kune, sekvataj je mallonga distanco de la hundo kiu eliris el najbara korto, tuj kiam ĝia mastro estis ekster vido.

La judo elŝovis la kapon el la pordo ĉe la momento kiam Sikeso ĵus forlasis la ĉambron. Li sekvis lin per la okuloj dum li trairis la malluman pasejon, minacante lin per sia pugno kaj murmurante abomenajn malbenojn. Poste, kun malbelega rido, li revenis reloki sin antaŭ la tablon, kie li absorbiĝis en la interesan legadon de la Ĵurnalo de la Tribunaloj.

Dume Olivero Tvisto, kiu ne suspektis ke li estis tiel proksima al la petola maljunulo, sin direktis al la butiko de la librovendisto. Alveninta al Klerkenŭelo, li prenis, sen atenti pri tio, straton kiu ne entenis en lia itinero. Li duone trairis ĝin, kiam li ekkonsciis pri sia eraro; sed sciante ke ĉi tiu strato ankaŭ devis finiĝi ĉe la punkto al kiu li sin direktis, li juĝis senutile retroiri kaj daŭrigis paŝadi, kun la libroj sub la brako, per la tuta rapideco de siaj kruroj.

Li pensis, paŝante, pri la feliĉo de sia nova situacio, pri la plezuro kiun li havus, vidanta, nur estus momente, la kompatindan etan Rikardon kiu eble en ĉi tiu momento, batita kaj malsata, amare ploris, kiam li estis vekata el sia revado de juna virino kiu ekkriis tre laŭte : "Ho ! Kara frato mia !"

Kaj apenaŭ li levis la okulojn por vidi kion tio signifis, ke li sentis la ĉirkaŭprenon de du brakoj preme volvitaj ĉirkaŭ lia kolo.

- Lasu min, ekkriis Olivero baraktante, lasu min trankvilan. Kio okazas ? Kial vi haltigas min ?

Kiel tutan respondon, la juna virino kiu tenis lin en sia brakumo, kaj kiu havis enmane korbeton kaj dikan ŝlosilon, komencis eligi kriojn kaj ĝemojn.

- Ho ! Dio mia ! ŝi diris, mi do retrovis vin. Olivero ! Olivero ! Ho ! Malica infano, pro lasi min en tiaj maltrankviloj pri vi ! Venu ĉe ni, amiko mia, venu. Dio estu laŭdata ! Mi finfine retrovis vin !

Post ĉi tiuj senkoheraj ekkrioj, la juna knabino ankoraŭ pli forte rekomencis siajn ĝemadojn, kun tiel fortega nervozatako ke pluraj virinoj, kiuj ĉeestis, demandis al buĉista helpanto kun grasa kaj brila hararo, kaj kiu ankaŭ rigardis la scenon, ĉu li ne opiniis urĝa rapidigi serĉi kuraciston. Al kiu la helpanto, kiu ŝajnis nature sufiĉe malrapida, por ne diri maldiligenta, respondis ke ne urĝis.

- Ho ! Ne, ne, ne indas, diris la juna virino premante la manon de Olivero, mi jam fartas pli bona. Ni iru rekte hejmen, kruela infano ! Nu !

- Kio do okazas, sinjorino ? demandis unu el la virinoj.

- Ho ! Sinjorino, respondis la juna knabino, li forkuris antaŭ preskaŭ unu monato de siaj gepatroj, kiuj estas bonaj laboristoj, por iri kuri kun bando da friponoj kaj fiaj sentaŭguloj, kaj lia patrino estas preskaŭ morta pro ĉagreno.

- Eta malŝatindulo ! diris la virino.

- Rapidege reiru hejmen, eta krudulo, diris alia.

- Ne estas mi, respondis Olivero tre maltrankvila; mi ne konas ŝin. Mi havas nek fratinon, nek patron nek patrinon, mi estas orfo, mi loĝas en Pentonurbo.

- Ho ! Vidu do, kiel senhonta li estas ! diris la juna virino.

- Kiel ! Estas vi, Nancio ! ekkriis Olivero vidante la vizaĝon de la juna virino kiu, ĝis tiam, staris malantaŭ li.

Li retropaŝis pro miro kaj ektimo.

- Ĉu vi vidas ke li rekonas min ! diris Nancio alparolante al la ĉeestantoj. Li ne povas fari alie. Ĉu iu bonvolus helpi min kuntiri lin hejmen ? Alie li mortigos sian patron kaj sian kompatindan patrinon, kaj pelos min en senesperecon.

- Kio diable tio ĉi estas ? diris viro elkurante el taverno, kun blanka hundo malantaŭ la kalkanoj. Kiel ! La eta Olivero ! Ĉu vi bonvolas iri retrovi vian kompatindan patrinon, bubaĉo kiun vi estas ! Nu ! Rapide hejmen !

- Mi ne apartenas al ili. Mi ne konas ilin. Helpon ! Helpon ! kriis Olivero baraktante kontraŭ la fortika brakumo de la viro.

- Helpon ! ripetis tiu ĉi, estas mi kiu venas por helpi, eta kanajlo ! Kio estas tiuj libroj ? Vi ŝtelis ilin, ĉu ne ? Donu tion al mi.

Ĉe tiuj vortoj, la viro elŝiris la volumojn kiujn la infano tenis, kaj fortege batis lin sur la kapon.

- Estas bone farita ! diris de la supro de subtegmento spektanto de ĉi tiu sceno, jen vera maniero por prudentigi ĉi tiujn knabojn !

- Tio estas vera, diris dika kruda ĉarpentisto aprobe rigardante tiu kiu ĵus parolis.

- Tio bonigos lin, diris la du virinoj.

- He ! Tio estas evidenta, rekomencis la viro denove frapante Oliveron kaj kaptante lin ĉe la kolo. Antaŭen, eta bubaĉo ! Ĉi tie, Turko ! Atentu la ordonon !

Malfortigita de lia lastatempa malsano, konsternita de la batoj kaj de ĉi tiu neatendita atako, terurita de la minacaj graŭloj de la hundo kaj de la brutaleco de la viro, ĉefe senkuraĝigita de la konvinko de la spektantoj ke li reale estis fripono, kion kapablis la kompatinda infano ? Estis plennokto, la kvartalo estis senhoma, nenian helpon por atendi. Ĉiu rezisto estis senutila. Rapidege li estis tirata en labirinton de mallumaj kaj mallarĝaj stratoj, kaj kun rapideco kiu faris tute nekompreneblaj la malmultajn kriojn kiujn li kuraĝis eligi. Kio gravis cetere ke ili estu kompreneblaj, ĉar neniu ĉeestis por maltrankviliĝi pri ili ?

***** **** *** ** * ** *** **** *****

La gaslampoj ĉie estis lumigitaj. Sino Bedŭino maltrankvile atendis ĉe la pordo de la domo. Dudek fojojn la servistino kuris al la fino de la strato por provi ekvidi Oliveron, kaj la du maljunaj sinjoroj restis obstine sidantaj en la kabineto, meze de la mallumo, kaj la okuloj fiksitaj al la poŝhorloĝon.

Tio kio fariĝis Olivero Tvisto, post kiam li estis postulita de Nancio.

Trapaŝinte multajn mallarĝajn stratojn kaj malrektajn trairejojn, Sikeso, Nancio kaj Olivero alvenis en vasta libera spaco kiun plektaĵoj kaj brutejoj destinis por brutmerkato. Tie Sikeso malrapidigis la paŝadon, ĉar la juna knabino ne plu longe povis daŭrigi la rapidan paŝadon kiun ili ĝis nun uzis. Li turnis sin al Olivero, kaj ordonis al li per malmilda tono preni la manon de Nancio.

- Ĉu vi aŭdas min ? li grumblis vidante Oliveron heziti kaj rigardi ĉirkaŭen.

Ili estis en malluma loko, for de iu ajn pasanto, kaj Olivero nur tro klare vidis ke ne ekzistis ebla rezisto; li etendis la manon al Nancio kiu forte premis ĝin.

- Donu al mi la alian, diris Sikeso, ĉi tie, Turko !

La hundo graŭlante levis la kapon.

- Jen, bonulo mia, aldonis Sikeso metante la manon sur la gorĝon de Olivero kaj elkraĉante aĉan ĵuron, se li diras eĉ unu vorton, ĵetu vin sur tion ! Ĉu vi komprenas ?

La hundo denove grumblis, lekis al si la muzelon kaj rigardis al Olivero kvazaŭ li emus salti sen pli prokrasti, al lia gorĝo.

- Li farus tion, kiel mi diras al li, mil tondroj ! diris Sikeso rigardante sian hundon per kruela kaj kontenta okulo.

- Nun vi scias tion kio atendas vin, junulo. Do kriu, se emas al vi; la hundo bone zorgos silentigi vin. Nu, pli rapide ol tio.

Turko svingis la voston por danki sian mastro pro ĉi tiuj karesaj vortoj, al kiuj ĝi ne kutimis. Poste ĝi eligis novan grumbladon celanta al Olivero, kaj antaŭiĝis.

Estis Smiskampo kiun ili trapasis; Se ĝi estus placo Grosvenoro, ke Olivero ne scius pli pri tio. La nokto estis malluma kaj nebula. La lumigado de butikoj apenaŭ videblis tra la dikeco de la nebulo, kiu ĉiumomente plidensiĝis kaj ĉirkaŭvolvis en mallumo la stratojn kaj la domojn. La aspekto de ĉi tiuj lokoj estis des pli stranga por Olivero, kaj lia angoro pli forta.

Ili paŝadis per hasta paŝado kiam la horloĝo de najbara preĝejo batis la horon. Ĉe la unua bato, Sikeso kaj Nancio haltis kaj akrigis la orelon.

- La oka, Vilhelmo, diris Nancio.

- Kial diri tion al mi ? Mi bone aŭdas ĝin, ĉu ne ? respondis Sikeso.

- Kaj ili, mi ŝatus scii ĉu ili povas aŭdi tion, diris Nancio.

- Sendube ili povas, diris Sikeso. Kiam oni malliberigis min, estis la tempo de la foiro de Sankta Bartolomeo, kaj ne estis en la tuta foiro aĉa trumpeto kies bruegon mi ne aŭdis. Kiam mi vespere estis tenata malantaŭ rigliloj, la tumulto kaj kakofonio de ekstere faris la silenton de la malbenita malnova malliberejo tiel timiga, ke mi estis tentata frakasi mian kapon kontraŭ la feraĵoj de la pordo.

- Kompatindaj knaboj ! diris Nancio kun lia vizaĝo ankoraŭ turnita al la punkto kie la horloĝo aŭdigis sin, kia domaĝo, Vilhelmo, tiel belaj knaboj !

- Jen ja la virinoj, respondis Sikeso, ili atentas nur pri tio. Tiel belaj knaboj ! Nu ! Se ili ne jam mortis, ili ne valoras pli bone; tial ni ne plu parolu pri tio.

Li samtempe ŝajnis bridi ĵaluzmienon, kaj premante pli forte la manon de Olivero, li diris al li antaŭeniri.

- Unu minuton, diris la juna knabino, mi ne pasus ĉi tie tiel rapide se temus pri vi, Vilhelmo, esti pendigota la morgaŭon je la oka. Eĉ se estus neĝo, kaj mi ne havus ŝalon por kovri min, mi ĉirkaŭirus ĉi tiun placon ĝis kiam mi falus.

- Per kio ke tio utilus al mi ? demandis la kruda Sikeso. Krom se vi povus pasigi al mi fajlilon kaj dudek ulnojn da bona ŝnuro, vi irus kvindek mejlojn, aŭ vi ne moviĝus, ke tio estus tute egala, pri la bono ke tio farus al mi. Nu, ek, kaj ni ne restu ĉi tie dum unu horo por frazigi.

La juna knabino eksplodis per rido, rearanĝis sian ŝalon, kaj ili rekomencis paŝi. Sed Olivero sentis la manon de Nancio tremi. Li rigardis ŝin preterpasante sub gaslampo, kaj vidis ke ŝi estis pala kiel morto.

Ili paŝadis dum duonhoro tra malpuraj kaj malmulte trapasataj stratoj, kaj la kelkaj individuoj kiujn ili renkontis, tute ŝajnis okupi en la socio pozicion similan al tiu de Sro Sikeso. Fine ili enŝoviĝis en strateton ankoraŭ pli malpuran ol la aliaj, kaj plene da butikoj de ĉifonvendistoj. La hundo kuris antaŭen, kvazaŭ ĝi komprenis ke la atento nun estis senutila, kaj haltis ĉe la pordo de fermita kaj ŝajne neokupata butiko, ĉar la domo disfalis en ruinojn, kaj tabuleto najlita al la pordo, kaj kiu ŝajnis tie fiksita antaŭ multaj jaroj, sciigis ke ĝi estis por lupreni.

- Ĉio en ordo, diris Sikeso ĵetinte esploreman rigardon ĉirkaŭen.

Nancio pasigis la manon sub la ŝutrojn, kaj Olivero aŭdis bruon de sonorilo. Ili trairis la straton kaj atendis kelkajn momentojn sub lanterno. Oni aŭdis leviĝi ŝovofenestron singardeme, kaj preskaŭ en la sama momento la pordo malrapide malfermiĝis. Sen plia ceremonio, Sro Sikeso kaptis ĉe la kolumo la terurigitan infanon, kaj ĉiuj tri baldaŭ sin trovis en la domo.

La aleo estis tute malluma, kaj ili atendis ke la persono, kiu enirigis ilin, relokis la ĉenon kaj la ferajn stangojn kiuj barikadis la pordon.

- Ĉu estas neniu ? demandis Sikeso.

- Ne, respondis voĉo kiun Olivero kredis rekoni.

- Ĉu la maljunulo estas tie ? aldonis la bandito.

- Jes, respondis la voĉo, kaj li estis humiligita atendante vin. Ĉu li estos kontenta vidi vin ! Pli ol tio da ŝanco !

La stilo de ĉi tiu respondo, same kiel la voĉo de tiu kiu parolis, ne estis nekonataj de Olivero; sed neeblis, en la mallumo, vidi kiu estis ĉi tiu interparolanto.

- Lumigu nin, diris Sikeso, alie ni estas rompontaj la kolon aŭ surpaŝontaj la krurojn de la hundo, kaj tiam atentu la gambojn, mi diras nur tion al vi.

- Atendu momenton kaj vi havos lumon, respondis la voĉo. Ni aŭdis la paŝojn de iu kiu malproksimiĝis, kaj post minuto ni vidis aperi la sinjoron Jakobon Daŭkinson, alidire la ruzan Vulpon, tenantan kandelon fiksitan en disfendita bastono.

La juna fripono ne haltis por renovigi sian konatecon kun Olivero alie ol per grimaco, kaj signis al la vizitantoj sekvi lin al la malsupro de la ŝtuparo. Ili trairis kuirejon kie oni vidis nur la kvar murojn, kaj malfermante la pordon de malalta kaj malseka ĉambro kiu rigardis sur malgrandan ŝliman korton, ili estis akceptataj de ekridegoj.

- Ho ! La bela kapo ! ekkriis majstro Karlo Vesperto ridanta ĝis teni al si la flankojn. Jen li ! Ha ! Jen li ! Rigardu do lin, Fagino. Sed vidu do la mienon kiun li faras ! Tio estas tro forta ! Jen bona petolo ! Mi ne plu eltenas, estas sufiĉe por morti pro rido. Tenu min, aŭ mi sufokos !

La gajeco de majstro Vesperto ne plu konis limojn. Li sin lasis fali laŭ sia tuta longeco sur la plankon, skuanta konvulsie la krurojn, kaj dum kvin minutoj li ne kapablis moderigi siajn ekzaltiĝojn. Fine li restariĝis, kaptis la kandelon kiun tenis Vulpo, kaj alproksimiĝante al Olivero, li ekzamenis lin de la piedoj ĝis la kapo, dum la judo, demetante sian ĉapon, respektoplene kaj plurfoje salutis la konsternitan infanon. Pri Vulpo, insidema kiel li estis, kaj malmulte inklina por ridi kiam li havis la okazon praktiki sian talenton, li traserĉis la poŝojn de Olivero kun detalema zorgo.

- Vidu do, Fagino, kiel li estas puca ! diris Karlo tiel proksimigante la lumon al la nova vestaĵo de Olivero, ke li preskaŭ ekbruligis ĝin, rigardu ĉi tion. Drapo numero unu, kaj kia fasono de elegantulo ! Ho ! Ĝi estas tro amuza ! Kaj libroj, plie; sed, Fagino, li tute similas sinjoron.

- Feliĉa vidi vin en tia bona stato, kara mia, diris la judo ironie kliniĝanta antaŭ Olivero ĝis la planko, Vulpo donos al vi alian veston, kara mia, pro timo ke vi difektu vian dimanĉan veston. Kial vi ne skribis al ni, kara mia, por antaŭsciigi al ni pri via alveno ? Ni havintus tute varman vespermanĝon por proponi al vi.

Je ĉi tiuj vortoj majstro Vesperto estis denove trafita de nebridebla ridado kiu gajigis Faginon mem kaj ridetigis Vulpon. Sed ĉar ĉi-lasta tuj eltiris en tiu momento mem el la poŝo de Olivero la monbileton por kvin gineoj, oni ne povis diri ĉu estis la ĝojeksplodo de Vesperto aŭ tiu ĉi malkovro, kiu ridetigis lin.

- Ho ! Ho ! Kio tio estas ? demandis Sikeso antaŭeniranta al la judo kiu enpoŝigis la bileton. Ĉi tio apartenas al mi, Fagino.

- Ne, mia amiko, ne, diris la judo, tio estas mia, Vilhelmo, ĝi estas mia. Vi havos la librojn.

- Se oni kuraĝas diri ke tio ne estas por mi, rekomencis Sikeso surmetante sian ĉapelon kun rezoluta mieno, aŭdu por mi kaj Nancio, mi reprenas la infanon.

La judo ektremetis, kaj ankaŭ Olivero, kvankam pro tute alia kialo, li esperis ke la disputo estu la kaŭzo de lia reliberigo.

- Nu, diris Sikeso, ĉu vi volas doni tion al mi, jes aŭ ne ?

- Ne estas bone, Vilhelmo, ĉu ne Nancio; ke tio ne estas bona ? demandis la judo.

- Ĉu tio estu bona aŭ malbona, rebatis Sikeso, donu tion al mi, mi diras al vi ! Ĉu vi imagas ke Nancio kaj mi havis nenion pli bonan por fari ol perdi nian tempon por postkuri la unuan knabon kiu estis malliberigita pro vi ? Donu tion al mi, maljuna avarulo, maljuna mumio, ĉu vi aŭdas !

Farante ĉi tiujn amikecajn riproĉojn, Sro Sikeso kaptis la monbileton kiun la judo tenis inter la dikfingro kaj la montrofingro, poste malvarme rigardante Faginon rekte en la okulojn, li dekoble faldis la bileton kaj entenis ĝin en nodo kiun li faris en sia kravato.

- Jen por nia peno, diris Sikeso, kaj tio ne estas duono de tio kion ĝi valoris. Pri vi, konservu la librojn, se vi ŝatas legadon, aŭ alie vendu ilin.

- Ili estas tre interesaj, diris Karlo Vesperto kiu ŝajnigis legi unu el la koncernaj volumoj, farante mil grimacojn, bela stilo ! Ĉu ne, Olivero ?

Kaj, vidante la kompatindan mienon de tiu ĉi, majstro Vesperto, kiu kapablis ekkapti en ĉio la amuzan flankon, sin fordonis al nova freneziĝo de gajeco pli laŭta ol la unua.

- Ili apartenas al la maljuna sinjoro, diris Olivero tordante al si la manojn; al la bona kaj malavara maljunulo kiu min akceptis en sia hejmo, kiu prizorgis min kiam mi estis mortanta. Resendu ilin al li, mi vin petegas, resendu al li la librojn kaj la monon. Tenu min ĉi tie dum mia tuta vivo, sed mi petas vin, mi petegas vin, resendu ilin al li. Li kredos ke mi ŝtelis lin ! La maljunulino, kaj ĉiuj kiuj estis tiel bonkoraj al mi, kredos ke mi estas ŝtelisto. Ho ! Kompatu min kaj resendu ilin al li !

Tiel parolante, kun la energio kiun transdonas korprema doloro, Olivero surgenuen falis ĉe la piedoj de la judo, kunpremante la manojn kun petega kaj senespera mieno.

- Tiu knabo pravas, rimarkigis Fagino, ĵetante insideman ekrigardon ĉirkaŭ si, kaj kuntirante tiom kiom li povis siajn malbelegajn brovojn. Vi pravas, Olivero, vi pravas. Oni kredos ke vi estas ŝtelisto, ha, ha ! li aldonis frotante al si la manojn. Tio oportune okazas, kaj ni povus nenion deziri pli bonan.

- Sendube, respondis Sikeso, mi pensis pri tio tuj kiam mi vidis lin eniri en Klerkenŭelo kun liaj libroj sub la brako. Estas tre simple, necesas ke estu homoj trempitaj en pieco, alie ili ne akceptintus lin hejmen. Ili ne serĉos lin, pro timo esti devigataj persekuti lin por malliberigi lin. Li tiel estas sekura.

Dum ĉi tiu dialogo, Olivero rigardis alterne al Fagino kaj Sikeso per konfuzita okulo, kaj kvazaŭ li apenaŭ konscius pri tio kio okazas ĉirkaŭ li. Sed ĉe la lastaj vortoj de Vilhelmo Sikeso li subite releviĝis, kaj tute terurite impetis el la ĉambro, kriante por helpo, por tiamaniere veki ĉiujn eĥojn de la malnova ruina domo.

- Ne lasu vian hundon eliri, Vilhelmo ! ekkriis Nancio sin ĵetante al la pordo kaj fermante ĝin post la judo kaj liaj du lernantoj, kiuj pafiĝis persekute al Olivero. Ne lasu vian hundon eliri, ĝi dispecigus ĉi tiun infanon.

- Estus bone farita ! diris Sikeso baraktante por sin liberigi el la ĉirkaŭpremo de la junulino. Maltenu min, aŭ mi frakasos al vi la kapon kontraŭ la muron.

- Tio estas al mi egala, Vilhelmo, ne gravas al mi, kriis la juna knabino energie luktante kontraŭ ĉi tiu viro, la infano ne estos disŝirita de la hundo, aŭ vi unue mortigos min.

- Vi tuj vidos ! diris Sikeso grincigante la dentojn. Foriru de ĉi tie, aŭ estos afero de momento.

La rabisto ĵetis la junulinon al la alia fino de la ĉambro… ĝuste kiam la judo kaj liaj du lernantoj eniris revenigante Oliveron post ili.

- Nu ! Kio estas ? diris la judo.

- Mi pensas ke tiu knabino freneziĝis, respondis Sikeso kun senindulga mieno.

- Ne, mi ne estas freneza, diris Nancio pala kaj anhelante. Mi ne estas freneza, Fagino, estu certa pri tio.

- Nu do, silentu ! diris la judo minace.

- Ne, mi ne silentos, rekomencis Nancio per tre laŭta tono, nu, kion vi havas por diri al tio ?

Sro Fagino sufiĉe sciis pri la karaktero kaj kapricoj de virinoj por senti ke ne estis prudente plilongigi la kunparoladon. Por distri, li alparolis al Olivero :

- Ĉu do vi volis fuĝi, amiko mia ? li diris al li prenante ĉe la angulo de la kameno dikan tuberplenan bastonon.

Olivero nenion respondis, sed li observis la movojn de la judo, kaj lia koro forte batadis.

- Vi vokis helpon, vi volis venigi la policon, ĉu ne ? daŭrigis Fagino kun moka rido kaj ekkaptante la infanon ĉe la brako, ni forigos el vi la deziron, junulo !

La judo metis viglan baton de bastono sur la ŝultrojn de Olivero, kaj li levis la brakon por rekomenci, kiam la juna knabino sin ĵetis al li kaj deprenis de li la bastonon kiun ŝi ĵetis en la fajron kun tiom da forto ke karboj ruliĝis ĝis meze de la ĉambro.

- Mi ne suferos tian aferon, Fagino, ekkriis Nancio. Vi retrovis ĉi tiun infanon, kion vi volas pli ? Provu lasi lin trankvila, vi aŭdas, alie mi aranĝos vin, tiamaniere ke vi estu pendigita antaŭ mia vico.

Eldirinte ĉi tiujn minacojn, la juna knabino frapis la plankon per la piedo, pala pro kolero. Kun lipoj kunpremitaj, manoj kuntiritaj, ŝi alterne rigardis la judon kaj Sikeson.

- Nu, Nancio ! diris la judo per kvietigita tono, post momento de silento, dum kiu li interŝanĝis kun Sro Sikeso mirigitajn kaj zorgoplenajn rigardojn, vi estas… ĉi-vespere… pli admirinda ol iam. He ! He ! Kara mia, vi rave ludas komedion.

- Ĉu vere ? diris la juna knabino, atentigu ke mi ne superu min mem. Estus des pli malbona por vi, Fagino. Tial nepetole kondutu kun mi; konsideru tion kiel bone diritan.

Virino pelita al ekstremo, ĉefe virino amarigita de malfeliĉo kaj malespero, povas atingi gradon de incito kiun malmultaj viroj ŝatas defii. La judo komprenis ke li vane plu ŝajnigus rigardi la koleron de Nancio kiel nedaŭran kapricon. Kaj nevole retropaŝante kelkajn paŝojn, li ĵetis al Sikeso duon-timeman, duon-petegantan ekrigardon, kvazaŭ por diri al li ke nature estis li kiu devis daŭrigi la dialogon.

Sro Sikeso aŭdis ĉi tiun mutan alvokon, kaj eble sentante sian propran orgojlon kaj influon interesitaj pri tio ke Nancio tuj reprudentiĝu, elkraĉis almenaŭ du aŭ tri dekduojn da malbenoj kaj minacoj, kies rapideco kaj diverseco multe honorigis la fekundecon de lia inventema spirito. Ĉar ĉio ĉi produktis neniun videblan efikon al la objekto de lia kolero, li sin turnis al pli frapantaj argumentoj.

- Kion vi volas diri per tio? li ekkriis subtenante sian demandon per unu el la malbenoj popolaj en nia lando kontraŭ la plej bela el ĉiuj trajtoj kiuj ornamas la homan vizaĝon; malprudenta malbeno kiu riskus, se ĝi estus aŭdata tien supren nur unufoje el kvindek mil ke oni ripetas ĝin ĉi tie malsupre, fari de la blindeco malsanon tiel banalan kiel la morbilo. Kion vi volas diri per tio ? La diablo bruligu min ! Ĉu vi ne plu scias tiun kiu vi estas kaj tion kio vi estas ?

- Ho ! Jes ja, mi ja bone scias tion, rebatis la juna knabino kun nervoza rido, svingante sian kapon dekstren maldekstren, kaj ŝajnigante indiferentecon kiu malbone kaŝis ŝian emocion.

- Nu do, restu trankvila, aldonis Sikeso grumblante kiel li kutimis fari kiam li alparolis al sia hundo, aŭ mi restigos vin trankvilan longtempe.

La juna knabino rekomencis ridi, kaj pli aplombe ol antaŭe. Poste, ĵetante al Sikeso ŝtelrapidan ekrigardon, ŝi deturnis la kapon kaj mordis al si la lipon ĝis sango.

- Kiel tio bone taŭgas al vi, rekomencis Sikeso arogante rigardante ŝin kun malestimo, doni al vi grandaniman kaj malavareman mienojn ! Kia bonega okazo por ĉi tiu infano, kiel vi nomas lin, amikiĝi kun vi !

- Jes, mi estas lia amikino ! ekkriis kolere la juna knabino, kaj nun mi preferus esti morta sur la strato, aŭ okupi la lokon de tiuj apud kiuj ni pasis ĉivespere, ol esti kunhelpinta por kuntiri ĉi tien ĉi tiun infanon. De hodiaŭ li estas nur ŝtelisto, fripono, kanajlo; ĉu necesas pro tio ke ĉi tiu maljuna mizerulo plie venu trabastoni lin ?

- Nu, nu, Sikeso, diris la judo per riproĉa tono kaj montrante al li la junajn friponojn kiuj aŭskultis ĉi tiun dialogon per pintigitaj oreloj, ni estu kvietaj, Vilhelmo, necesas repaciĝi.

- Repaciĝi ! ekkriis Nancio incitegita, maljuna perfidulo. Mi ne havis duonon de la aĝo de ĉi tiu infano, ke jam mi ŝtelis por vi ! Kaj jen dek du jaroj ke mi faras ĉi tiun laboron, kaj ĉiam por vi ! Ĉu estas vere ? Diru, ĉu estas vere ?

- Sufiĉas, sufiĉas, respondis la judo penante kvietigi Nancion, sed ĉi tiu laboro ankaŭ estas via vivrimedo, estas ĝi kiu vivigas vin.

- Fakte, ŝi paroleme daŭrigis, ĝi estas mia vivo, kiel la stratoj estas mia hejmo, malgraŭ la malvarmo, la pluvo kaj la koto. Kaj estas vi, mizerulo ! kiu alkondukis min tien, kaj kiu tenos min tie, nokte kaj tage, ĝis kiam mi mortos !

- Okazos al vi pli malbona ol tio ! interrompis la judo ekscitita de tiuj riproĉoj, pli malbona ol tio, ĉu vi aŭdas, se vi diras plian vorton.

Ŝi silentis; sed en sia kolero ŝi distaŭzis al si la harojn kaj ŝiris siajn vestojn. Ŝi sin ĵetis al la judo kaj probable lasintus al li signojn de sia venĝo, se Sikeso ne ĝustatempe intervenintus prenante ŝin ĉe la manoj. Ŝi faris kelkajn vanajn klopodojn liberiĝi, kaj senkonsciiĝis.

- Mi pli ŝatas tion, diris Sikeso demetante ŝin sur la plankon en angulo de la ĉambro. Ŝi havas mirindan forton en la brakoj kiam ŝi estas tiel kolera.

La judo viŝis sian frunton kaj ridetis. Li sentis sin senpezigita fine vidante ĉi tiun scenon ĉesi. Sed nek li, nek Sikeso, nek la hundo, nek la junaj ŝtelistoj, ŝajnis vidi en tio aliaĵon krom ordinara incidento esence propra al la metio.

- Estas la diablo, trakti kun virinoj, diris la judo remetante la bastonon sur ĝian lokon. Sed ili estas tre lertaj, kaj ni sukcesus nenion sen ili. Karlo, enlitigu Oliveron.

- Mi supozas ke li morgaŭ ne surmetos siajn belajn vestaĵojn, ĉu ne, Fagino ? demandis Karlo Vesperto ridante.

- Ne timu, respondis la judo ankaŭ ridante.

Majstro Vesperto, verŝajne ĉarmita de tiu ĉi komisio, ekprenis la kandelon kaj kondukis Oliveron en apudan kuirejon, kie estis du aŭ tri litoj similaj al tiu en kiu Olivero antaŭe dormis. Tie la sinjoro Vesperto, post esti tutkore ridanta, redonis al Olivero la malbelegajn ĉifonaĵojn, kiujn ĉi tiu estis tiel feliĉa esti liberigita ĉe Sro Brunsubo. Hazardo volis ke Fagino rekonis ilin en la manoj de la judo kiu aĉetis ilin. Tiu ĉi cirkonstanco metis lin sur la spuron de Olivero.

- Demetu viajn belajn vestojn, diris Karlo, mi donos ilin al Fagino kiu prizorgos ilin. Ha ! La bona petolo !

La kompatinda Olivero obeis, tre kontraŭvole. Majstro Vesperto kunvolvis la novajn vestojn, metis ilin sub sian brakon kaj eliris. Li ŝlosis la pordon, kaj lasis Oliveron en la mallumo.

La ekridado de Karlo kaj la voĉo de fraŭlino Betino, kiu aperis oportune por ĵeti malvarman akvon al la vizaĝo de sia sveninta amikino kaj rekonsciigi ŝin, sufiĉus por malhelpi dormi multajn homojn pli feliĉajn ol Olivero; sed li estis malbonfarta kaj elĉerpita pro laco, kaj baldaŭ profunde endormiĝis.